IoT یا اینترنت اشیاء ، یک فناوری جدید است که از آن جهت اتصال تمامی اشیاء به یکدیگر از طریق اینترنت و با هدف سنجش و کنترل از راه دور استفاده می گردد .اینترنت اشیاء از چندین فناوری دیگر نظیر شبکه حسگر بی سیم یا WSN ( برگرفته شده از Wireless Sensor Network ) ، ارتباطات ماشین به ماشین یا M2M ( برگرفته شده از Machine to Machine )، روباتیک ، شبکه های بی سیم ، فناوری های اینترنت و دستگاه های هوشمند استفاده می نماید.
در حال حاضر فناوری های IoT موجود است و می توان از خدمات و دستاوردهای آن در عرصه های مختلف استفاده کرد . شناخت ظرفیت و پتانسیل ارایه شده توسط فناوری فوق بسیار حایز اهمیت است و می بایست ضمن انتخاب یک مسیر صحیح جهت بکارگیری آن در محیط کسب وکار و زندگی ، با فرصت ها و تهدیدات آن نیز به خوبی آشنا گردید .
اینترنت اشیاء و تاثیر آن بر افراد ، فرآیندها ، داده و اشیاء
هم اینک به کمک فناوری اینترنت اشیاء ، امکان اتصال هر شی به شبکه فراهم شده است . اینترنت اشیاء شبکه ای را جهت اتصال افراد ، اشیا ، برنامه ها و داده از طریق اینترنت برای مواردی همچون کنترل از راه دور ، مدیریت و سرویس های یکپارچه تعاملی فراهم می نماید.این شبکه به سرعت در حال رشد و توسعه است و در خصوص چرایی این روند رشد دلایل متعددی ذکر می شود . هم اینک ، تعداد موبایل ها از تعداد افراد روی کره زمین بیشتر است و پیش بینی شده است که تا سال 2020 بیش از 50 میلیارد شی به اینترنت متصل می گردند . بنابراین ما به پلت فرمی نیاز داریم که بتواند داده تولیده شده توسط این همه دستگاه را جمع آوری و ذخیره نماید . برخی از سرویس های پیشرفته اینترنت اشیاء به مکانیزم هایی جهت جمع آوری ، تحلیل و پردازش داده خام حسگرها نیاز دارند تا زمینه بکارگیری آنها به عنوان اطلاعات کنترل عملیاتی فراهم گردد . برخی از نوع های داده حسگرها ممکن است دارای حجم بسیار بالایی باشند ، چراکه تعداد حسگرهای دستگاه های اینترنت اشیاء بسیار زیاد است. بدیهی است که شاهد سیلابی از داده از سمت این نوع دستگاه ها باشیم .
بنابراین به فناوری ها و یا الگوهای معماری جدیدی در حوزه جمع آوری ، ذخیره ، پردازش و بازیابی داده نیاز داریم . بانک های اطلاعاتی که به منظور کار با اینترنت اشیاء طراحی و پیاده سازی می گردند ، شرایط و ویژگی های مختص به خود را دارند و رشد فزاینده فناوری های NoSQL می تواند مهر تاییدی باشد بر این موضوع که مدیریت داده اینترنت اشیاء مستلزم بکارگیری یک تفکر جدید در حوزه بانک های اطلاعاتی است .ارایه پلت فرم های مبتنی بر رایانش ابری در حوزه اینترنت اشیاء ، راه را برای ورود به این عرصه و بهره گیری از دستاوردها و سرویس های فراوان آن برای بسیاری از بنگاه های اقتصادی با ابعاد مختلف فراهم می کند . همچنین ، به تحلیل گران داده اینترنت اشیاء نیاز خواهد بود ، نیازی که پاسخ صحیح به آن مستلزم آشنایی و ورود به دنیای جذاب داده های عظیم است .
اینترنت اشیاء بر روی افراد ( people)، فرآیندها ( processes)، داده (data ) و اشیاء( things) تاثیر گذار است . شکل 1، میدان عمل و تاثیرگذاری اینترنت اشیاء در حوزه های مختلف را نشان می دهد.
شکل 1 : میدان عمل و تاثیرگذاری اینترنت اشیاء
- people : اشیاء بیشتری را می توان مانیتورینگ و کنترل کرد و متعاقب آن توانمندی افراد افزایش می یابد.
- processes : کاربران و ماشین های بیشتری قادر به تعامل با یکدیگر به صورت بلادرنگ خواهند شد . بنابراین کارها و فعالیت های خیلی پیچیده را می توان در زمان کمتری انجام داد چراکه درصد تعامل و مشارکت در انجام یک کار به مراتب بیشتر شده است.
- data : امکان جمع آوری داده با فرکانس بیشتر و اطمینان بالاتری فراهم می گردد . این موضوع می تواند به تصمیم گیری صحیح تر ختم شود.
- things: امکان کنترل بیشتر و دقیق تر اشیاء فراهم می گردد . بنابراین ، ارزش اشیاء نظیر دستگاه های موبایل بیشتر خواهد شد و می توان به کمک آنها کارهای به مراتب بیشتری نسبت به وضعیت فعلی را انجام داد .
اینترنت اشیاء و تاثیر آن بر اقتصاد جهانی
پیش بینی شده است که اینترنت اشیاء این پتانسیل را دارد که سود شرکت های جهانی را تا سال 2022 تا 21 درصد افزایش دهد . علت افزایش این میزان سود به استفاده بهینه از دارایی ها ، بهروه وری کارکنان ، بهبود زنجیره تامین و لجستیک ، تجربه مشتری و سایر نوآوری های ترکیبی برمی گردد. شکل
2 ، میزان تاثیرگذاری هر یک از موارد فوق بر اقتصاد جهانی را نشان می دهد .
شکل 2 : تاثیر اینترنت اشیاء بر اقتصاد جهانی
بیشترین تاثیر اقتصادی در حوزه ارتباطات ماشین به ماشین یا M2M ( برگرفته شده از Machine to Machine ) محقق خواهد گردید و ارتباط شخص به شخص یا P2P ( برگرفته شده از Person to Person ) ، شخص به ماشین یا P2M ( برگرفته شده از Person to Machine ) و ماشین به شخص یا M2P
( برگرفته شده از Machine to Person ) همچنان خالق ارزش های اقتصادی بسیار بالایی می باشند .شکل 3، میزان تاثیر اقتصادی هر یک از حوزه های چهارگانه فوق بر اقتصاد جهانی را نشان می دهد .
شکل 3 : حوزه های مختلف تاثیر اینترنت اشیاء بر اقتصاد جهانی
کاربردهای اینترنت اشیاء
شکل 4 برخی از کاربردهای مهم اینترنت اشیاء را نشان می دهد.
شکل 4 : برخی کاربردهای اینترنت
اینترنت اشیاء و اکوسیستم M2M
همانگونه که اشاره گردید ، حوزه M2M بیشترین تاثیر را بر روی اقتصاد جهانی به دنبال خواهد داشت . در این حوزه ، بازیگران متعددی وجود دارد که هر یک با توجه به جایگاه و نقشی که بازی می کنند می توانند سهمی از این بازار بزرگ و جذاب را داشته باشند .در شکل 5 ، اکوسیستم M2M و نقش هر یک از بازیگران آن نشان داده شده است .
شکل 5 : بازیگران مختلف اینترنت اشیاء
خلاصه
همگرایی داده های عظیم ، شبکه های فوق العاده کارآمد ، رسانه های اجتماعی ، حسگرهای ارزان قیمت و نسل جدیدی از تحلیل های پیشرفته ، فرصت های جدید بیشماری را پیش روی بنگاه های کسب و کار قرار داده است تا با استفاده بهنیه از آنها بتوانند یا به یک بازار جدید ورود پیدا کنند و یا شیوه عملیات خود در بازار فعلی را تقویت نمایند . اینترنت اشیاء یکی از این بازارهای جدید است که می تواند فرصت های بیشماری را پیش روی بنگاه های اقتصادی در حوزه های مختلفی قرار دهد .تغییرات بزرگ با تغییرات کوچک ایجاد می گردند و اینترنت اشیاء می تواند در طی چندین سال آینده منشاء میلیون ها تغییرات در حوزه های مختلفی باشد . نگاه به اینترنت اشیاء به عنوان یکی از منابع تولید داده و میزان تاثیرگذاری آن بر روی زیرساخت های فناوری اطلاعات و بهره گیری از روش های پیشرفته در تحلیل داده ، از جمله فرصت های استثنایی و مهم در این رابطه است .