برای یک لحظه تصور کنید که شما یکی از جویندگان طلا در ایالت کالیفرنیا و در سال 1849می باشید .جایی که مردم بطور دسته جمعی به این ایالت و به امید کشف طلا سرازیر شده بودند تا شانس خود را برای یافتن طلا  امتحان کنند . هزاران نفر از جویندگان ، تابه خود را غربال می کردند تا با خارج شدن شن و ماسه ، ذرات سنگین تر و با ارزش طلا در کف تابه باقی بماند. آنان با حرکت تابه حاوی خروارها گل و لای ، امیدوار بودند  ذراتی از طلا را پیدا کنند که بتواند رویای ثروتمند شدن آنها را محقق نماید . رویای برخی از این جویندگان طلا محقق می شد و به ثروتمندانی بزرگ تبدیل می شدند ولی تعداد بسیار زیادی از آنها تمامی سرمایه و امکانات خود را از دست می دادند و  بدون هیچگونه نتیجه ای به خانه و کاشانه خود برمی گشتند و به ورشکسته شدگانی تبدیل شده بودند که می بایست شانس پول دار شدن خود را در مسیر دیگری امتحان می کردند .


خیلی سریع به دنیای امروزی برگردیم و جویندگان داده را جایگزین جویندگان طلا  کنیم . رفتار مدیران کسب و کار شباهت بسیار زیادی با جویندگان طلا در گذشته دارد .آنان خروارها داده را به امید یافتن اطلاعات طلایی که می تواند به آنها آگاهی و بینش لازم جهت تصمیم گیری مناسب را بدهد ، جستجو می نمایند .باید قدردان این همه فناوری اطلاعاتی و ارتباطی در عصر حاضر باشیم . ما در دنیایی زندگی می کنیم که داده به حد وفور پیدا می شود و خوشبختانه کمبودی در این رابطه احساس نمی شود . حجم داده یی که امروزه سازمان ها به آنها  دستیابی دارند تقریبا بی حساب است . داده را می توان به عنوان ماده خام اولیه در نظر گرفت که می بایست از دل آن بینش و آگاهی را استخراج کرد . با غربال داده و استخراج  اطلاعات طلایی می توان از آن جهت  تصمیم گیری مبتنی بر حقایق و نیل به موفقیت های پایدار استفاده کرد.

مدیریت مبتنی بر شواهد
در هیچ برهه ای از تاریخ سازمان ها تا به این اندازه درگیر داده و مسایل مرتبط با آن نبوده اند . بسیاری از سازمان ها در حال غرق شدن در داده هستند در حالی که همچنان تشنه آگاهی مبتنی بر حقایق در فرآیندهای مختلف تصمیم گیری می باشند . نحوه استفاده از داده در جهت خلق ارزش ، به یکی از چالش های جدی سازمان ها در هزاره سوم تبدیل شده است . بدیهی است پرسش های فراوانی در این رابطه وجود دارد که می بایست به درستی به آنها پاسخ داده شود : برای استفاده درست و به روز از داده در جهت خلق ارزش به چه عناصری نیاز است ؟ ارتباط این عناصر به چه صورت می بایست باشد ؟ آیا می توان از یک چارچوب مدون در این راه استفاده کرد ؟ چگونه  می بایست مسیر داده تا تصمیم گیری را طی کرد تا بتوان دقیق ترین ، صحیح ترین و به روز ترین تصمیمات را اتخاذ نمود ؟سازمان های هوشمند چه نوع سازمان هایی می باشند و جایگاه داده و مدیریت صحیح آن در اینگونه سازمان ها به چه صورت است ؟  چگونه می توان این حجم داده را به یک دانش حیاتی تبدیل کرد تا بتوان از آن به عنوان یک برگ برنده در بازارهای به شدت رقابتی و غیرقابل پیش بینی امروزی استفاده کرد ؟
سازمان های موفق امروزی که به آنها سازمان های هوشمند نیز گفته می شود ، سازمان هایی هستند که تصمیم گیری آنها مبتنی بر بهترین و به روزترین داده دردسترس باشد. به این نوع مدیریت که به آن مدیریت مبتنی بر شواهد گفته می شود ، به یکی از رویکردهای موفق و رو به رشد در مدیریت و دنیای کسب و کار تبدیل شده است . این نوع سازمان ها با  گردهم آوردن ابزارهایی نظیر هوش کسب و کار یا BI  ( برگرفته شده از Business Intelligence ) ، تجزیه و تحلیل ، شاخص های کلیدی عملکرد  یا KPI ( برگرفته شده از Key Performance Indicators )  ، کارت های امتیازدهی متوازن یا BSC ( برگرفته شده از Balanced Scorecards ) ، گزارشات مدیریتی و تصمیم گیری استراتژیک به دنبال نیل به مزایای رقابتی در فضای کسب و کار شدیدا رقابتی امروزی هستند .

ویژگی شرکت های هوشمند
گوگل نمونه ای از یک شرکت هوشمند است که نشان می دهد چگونه می توان از داده و حقایق درست در فرآیندهای تصمیم گیری استفاده صحیح کرد . تصمیم گیری مبتنی بر حقیقت بخشی از DNA این شرکت است .گوگلی ها ( چیزی که گوگل به کارکنان خود می گوید)  از زبان داده به عنوان بخشی از فرهنگ این شرکت یاد می کنند . در گوگل ،  تمامی تصمیم گیری ها بر اساس داده ، تجزیه و تحلیل و آزمایش های علمی اتخاذ می گردد .داده می بایست به درستی جمع آوری شود تا بتوان به مهمترین سوالات به درستی پاسخ داد . امروزه در گوگل ، شروع کار با طرح سوالات است و این که برای پاسخ به آنها به چه اطلاعاتی نیاز است .در واقع ، گوگل شرکت خود را بر اساس سوالات مدیریت می کند نه پاسخ ها . بدون پرسش کردن چیزی برای یادگیری وجود ندارد و بدون یادگیری ، بهبودی در کار نخواهد بود.
تصمیم گیری مبتنی بر حقایق و آزمایش های علمی را می توان با کار پزشکان مقایسه کرد. زمانی که یک شخص به پزشک  مراجعه می  کند، در ابتدا مجموعه ای از تست های تشخیص انجام می شود و در ادامه متناسب با نتایج حاصل از تست های پزشکی ، یک روش درمان بر اساس بهترین شواهد علمی تجویز می گردد . شرکت گوگل در واقع کار مشابهی برای مدیریت تصمیم گیری انجام می دهد .
مدیریت مبتنی بر شواهد به دنبال آن است تا با تبعیت از یک چارچوب مدون ،  داده را به اطلاعات و در ادامه اطلاعات را به دانشی که بتوان با استناد به آن بهترین تصمیم گیری را اتخاذ کرد، ترجمه می نماید . برای مدیریت مبتنی  بر شواهد پنج مرحله اساسی را می بایست دنبال کرد .
در شکل 3 ، فرآیندهای پنج مرحله ای مدیریت مبتنی بر شواهد نشان داده شده است  . همچنین از یک عامل توانمندساز مهم که زیرساخت فناوری اطلاعات است نیز استفاده می شود . این زیرساخت شامل هوش کسب و کار و برنامه های تجزیه و تحلیل به منظور حمایت از مدیریت مبتنی بر شواهد است .

• تعریف اهداف و نیازهای اطلاعاتی : در این مرحله سوالات مهمی مطرح می گردد که ریشه در استراتژی کسب و کار دارد. اهداف استراتژیک چیست ؟ با توجه به اهداف استراتژیک ، چه چیزی را لازم است بدانیم ؟ در این مرحله ، اطلاعات واقعی مورد نیاز بطور دقیق و شفاف تعیین می گردند و همچنین مشخص خواهد شد چه کسی لازم است چه چیزی را ، چه زمانی و چرا بداند؟
• جمع آوری داده : در این مرحله ، جمع آوری و سازماندهی داده صحیح در دستور کار قرار می گیرد . تاکید بر روی  داده مرتبط و با معنی به منطور تامین اطلاعات مورد نیاز شناسایی شده در مرحله قبل است . سازمان ها لازم است اولا با انجام بررسی لازم مشخص نمایند که آیا داده مورد نیاز در حال حاضر در مکانی از سازمان نگهداری می شود و ثانیا  با بهترین روش ممکن برای جمع آوری داده نیز آشنا باشند .
• تجزیه و تحلیل داده: در این مرحله تمرکز بر روی تبدیل داده به بینش و آگاهی مربوطه است . داده می بایست تجزیه و تحلیل گردد تا پس از قرار گرفتن در زمینه مناسب بتوان از آن اطلاعات را استخراج کرد .
•  ارایه اطلاعات : در این مرحله تمرکز بر روی برقراری ارتباط با اطلاعات و بینش استخراج شده در مرحله سوم و ارایه آن به بهترین شکل ممکن برای تصمیم گیرندگان است .
• تصمیم گیری مبتنی بر شواهد : تمرکز اصلی این مرحله در ارتباط با تبدیل اطلاعات به دانش و تصمیم گیری است .همچنین می بایست این اطمینان ایجاد شود که به اندازه کافی شواهد لازم جهت تصمیم گیری مناسب وجود دارد . تمامی اقدامات در سازمان می بایست مبتنی بر دانش باشد و این موضوع باید به یک فرهنگ تبدیل شود .

پنج مرحله فوق ، درگیر زیرساخت فناوری اطلاعات و نرم افزارهای هوش تجاری به عنوان یک  عامل توانمندساز  می شوند . فناوری اطلاعات و هوش تجاری دارای یک نقش حیاتی در مدیریت مبتنی بر شواهد می باشند و در فرآیندهای جمع آوری داده ، تجزیه و تحلیل داده و ارایه اطلاعات یک بازیگر حیاتی است .

خلاصه
آن چیزی که سازمان ها را در دنیای دیجیتال ، رقابتی و غیرقابل پیش بینی امروزی موفق می نماید ، قابلیت یادگیری سریع تر نسبت به رقبا و عمل بر اساس آگاهی و بینش مبتنی بر حقایق و در یک کلام ، دانش است . تنها در این حالت است که یک سازمان می تواند در مسیر خلق مزیت رقابتی برای خود گام بردارد . در هیچ مقطعی از تاریخ تا بدین اندازه داده در دسترس سازمان ها به منظور تصمیم گیری بهتر وجود نداشته است . وجود این حجم از داده و در دسترس بودن آنها به لطف فناوری اطلاعات و ارتباطات ، باعث شکل گیری منابع داده ارزشمندی برای سازمان ها شده است . منابعی که اگر به درستی مدیریت شوند، می تواند ارتقاء جایگاه رقابتی یک سازمان را به دنبال داشته باشد .همسویی جمع آوری داده با اهداف استراتژیک ، جمع آوری بهترین شواهد دردسترس ، استفاده از شواهد به منظور استخراج بینش و ارایه به موقع اطلاعات به تصمیم گیرندگان یک سازمان بگونه ای که بتوانند اقدامات خود را مبتنی بر دانش انجام دهند ، می تواند مسیر موفقیت در یک سازمان را تضمین کرده و باعث بهبود جایگاه رقابتی آنها در دنیای کسب و کار دیجیتال گردد .