امروزه می توان حضور موثر و تاثیر گذار یک برنامه حاکمیت داده را در حوزه های متعدد و به دلایلی مختلفی مشاهده کرد . به جرات می توان ادعا کرد که در دنیای امروزی  کمتر کسب و کاری را می توان  یافت که به دنبال موفقیت باشد ولی چشمان  خود را بر روی  داده های خود و مدیریت مناسب آنها  بسته نگه دارد . جایگاه برجسته داده و حاکمیت داده در تحول دیجیتال ، نقش بی بدیل حاکمیت داده در کنترل  تبعیت از الزامات قانونی نظیر GDPR ، نقش تعیین کننده حاکمیت داده در ایجاد یک انسجام راهبردی جهت مدیریت داده در یک سازمان ، صرفا نمونه هایی اندک از نقش موثر و غیرقابل انکار این بازیگر جدید در حوزه مدیریت داده می باشد . مدیریت داده به شکل سنتی آن ( که عموما بر عملیات ذخیره و بازیابی داده تمرکز دارد ) ، نیازمند یک تحول بزرگ است . این تحول میسر نمی شود مگر این که بدانیم چه کار و یا کارهای درستی را می بایست به چه شکل درستی انجام داد تا به نتایج دلخواه و مطلوب دست یافت . بین انجام دادن یک کار و درست انجام دادن آن با تبعیت از یک سری سیاست ها و فرآیندهای راهبردی  تفاوت زیادی وجود دارد . بدیهی است بدون نظارت ، کنترل و پایش هر فعالیتی ، انجام دهنده یا انجام دهندگان آن فعالیت ادعای درست انجام دادن آن کار را خواهند داشت ولی اگر بتوان آن فعالیت را در ظرف مخصوص به خود و بر اساس معیارهای استانداردی ارزیابی و اندازه گیری کرد ، روی دیگر سکه نمایان خواهد شد و فاصله بین سراب و واقعیت به خوبی بر همگان آشکار خواهد شد . حاکمیت داده به دنبال حذف هدفمند و سیستماتیک فاصله بین سراب موجود و شرایط مطلوب مدیریت داده در یک سازمان است . سرابی که گرچه توسط برخی افراد به عنوان یک موفقیت نمایش داده می شود ولی در عمل و پس از ضرورت رقابت با رقبا و ایجاد یک مزیت رقابتی به سرعت رنگ خواهد باخت و چهره واقعی آن هویدا می گردد .
 


 استقرار یک برنامه حاکمیت داده برای یک سازمان دستاوردها و مزایای متعددی را به دنبال خواهد داشت .در ادامه به برخی از مهم ترین آنها اشاره می گردد .

مزایای یک برنامه حاکمیت داده  

• تصمیم گیری بهتر : داده هایی که به خوبی اداره شوند ، امکان کشف سریع تر آنها وجود خواهد داشت و ذینفعان مرتبط می توانند با سهولت بیش تری با استفاده از داده های موجود ، بینش لازم را پیدا نمایند . این بدان معنی است که بر اساس داده درست ، تصمیم گیری دقیق انجام خواهد شد و می توان به آن اعتماد کرد .
• بهره وری عملیاتی : داده یکی از منابع بسیار ارزشمند در عصر کسب وکارهای داده محور است . بنابراین ، می بایست با آن به عنوان یک دارایی حیاتی به درستی برخورد و مدیریت آن به بهترین شکل ممکن انجام شود . در یک شرکت تولیدی ، تولید خوب مستلزم اطمینان از این موضوع است که ماشین آلات خط تولید به درستی مدیریت ، بازرسی ، تعمیر ، نگهداری و ارتقاء می یابند . تمامی این کارها بدین دلیل است که تولید با سرعت و بدون وقفه بتواند کار خود را ادامه دهد و محصولات قابل رقابتی را روانه بازار نماید . حکایت داده و مدیریت مناسب آن  نیز این چنین است و می بایست  از رویکردی مشابه در این خصوص استفاده کرد .
• بهبود شناخت داده و اصل و نسب آن  : آگاهی از داده های موجود ، مکان ذخیره سازی ، مسیر زنجیره تامین داده از تولید تا مصرف از جمله مهم ترین وظایف یک برنامه حاکمیت داده می باشد . با اجرای یک برنامه حاکمیت داده ، یک سازمان می تواند یک دید جامع و فراگیر نسبت به داده های خود پیدا نماید و میزان پاسخ گویی در مقابل داده نیز افزایش خواهد یافت . با نسبت دادن مجوزها ، دقیقا مشخص خواهد شد که چه کسی مسئول چه داده ئی ، در چه سطحی و با چه عملیات مجازی می باشد .
• کیفیت داده بهتر : کسب و کارها با اجرای یک برنامه موثر حاکمیت داده قادر به استفاده از مزایای بهبود کیفیت داده در سطوح مختلف راهبردی ، تاکتیکی و عملیاتی خواهند بود . وجود داده با کیفیت مناسب یکی از اهداف مهم هر کسب و کار در عصر حاضر است و تلاش های مختلفی در حوزه های مختلف داده انجام می شود تا به این مهم نائل شد . با این که حاکمیت داده و کیفیت داده ، دو موضوع مجزا در حوزه مدیریت داده می باشند ولی برخی از اهداف آنها با یکدیگر همپوشانی دارد و بر روی یکدیگر تاثیر متقابل می گذارند . حاکمیت داده مسیر مدیریت داده را بگونه ای هموار و نهادینه می نماید که از بطن آن داده با کیفیت بالا می تواند متولد شود و وجود داده با کیفیت بالا ، اثربخشی و کارآمدی حاکمیت داده را برای تاثیر گذاری در سایر حوزه های مدیریت داده به شدت افزایش خواهد داد. در شکل 2 ، تعامل کیفیت داده با سایر حوزه های مدیریت داده بر اساس چارچوب DMBOK نشان داده شده است .
• رعایت مقررات : امروزه هر کسب و کار متاثر از مجموعه مقررارت و الزامات قانونی خارجی متعددی است و می بایست علاوه بر رعایت مجموعه قوانین و مقررات داخلی ، پایبندی و تبعیت از آنها را نیز در دستور کار خود قرار دهد . همانگونه که در ابتدای این مطلب اشاره گردید ، اگر یک سازمان نتواند  خود را از طریق استقرار یک برنامه حاکمیت داده با مجموعه مقررات GDPR تطبیق و همسو نماید ، می بایست خود را آماده پرداخت جرایم سنگینی تا 20 میلیون یورو و یا معادل 4% گردش مالی سالانه خود نماید . 
•  افزایش درآمد : در واقع ، ایجاد درآمد می بایست در ابتدای  لیست مزایای یک برنامه حاکمیت داده آورده شود ولی در عمل  نیل به مزایای فوق است  که می تواند  به کسب و کارها کمک کند تا بهتر ، سریع تر و با اطمینان و اعتماد بیش تری تصمیم گیری نمایند و بستر مناسبی را برای افزایش درآمد در سازمان خود فراهم نمایند . این بدان معنی است که ما شاهد خطاهای کم هزینه تری خواهیم بود و برای مدیریت ریسک و از بین بردن حفره های آسیب پذیر ، هزینه های بیش تری را پرداخت نخواهیم کرد .

  متداولترین اشتباهات اجرای یک برنامه حاکمیت داده  
برای نیل به مزایای اشاره شده ، می بایست مسیر اجرای یک برنامه حاکمیت داده را بگونه ای ریل گذاری کرد که احتمال موفقیت آن افزایش یابد . در شکل 3  به برخی از متداولترین اشتباهات  در اجرای یک برنامه حاکمیت داده اشاره شده است . توجه به موارد نه گانه لیست شده در شکل 3 ، محدوده و شیوه اجرای یک برنامه حاکمیت داده و ورود توام با موفقیت به این حوزه را به خوبی نشان می دهد .


خلاصه
امروز از داده به عنوان یکی از عوامل توانمندساز حیاتی در هر کسب و کار یاد می شود . بدیهی است برای این که بتوان از این عامل توانمندساز به بهترین شکل ممکن استفاده کرد ، می بایست در مسیر مدیریت صحیح آن حرکت کرد .مدیریت داده و اطمینان از مدیریت مناسب  داده دو مقوله کاملا متفاوت می باشند . حاکمیت داده به دنبال اطمینان از مدیریت مناسب داده می باشد . نظارت ، هدایت ، کنترل ، رفع اشکالات مرتبط با داده ، تصمیم گیری منسجم در خصوص داده ، مشخص شدن نقش ها و مسئولیت ها در ارتباط با داده ، پاسخ گویی و پایش مستمر  داده ( بر اساس معیارهای تعریف شده )  از جمله اقدامات ضروری برای اطمینان از مدیریت مناسب داده می باشد . استقرار و عملیاتی کردن یک برنامه حاکمیت داده می تواند این تضمین را ایجاد نماید که داده در مسیری درست و مناسب مدیریت می گردد . به جرات می توان ادعا کرد ، که  در یک سازمان یا کسب و کار داده محور ، حاکمیت داده یک نیاز ضروری است .  تصمیم گیری بهتر ، افزایش بهره وری عملیاتی ، ارتقاء سطح کیفی داده ، قدرت تطبیق با مقررارت و الزامات قانونی ( داخلی و خارجی ) و افزایش درآمد از جمله مزایای یک برنامه حاکمیت داده می باشند . برای نیل به موفقیت و استفاده حداکثری از مزایای یک برنامه حاکمیت داده می بایست از بروز برخی اشتباهات متداول پیشگیری بعمل آورد . اگر در عصر حاضر داده ها ارزشمند می باشند که قطعا این چنین است ، می بایست مدیریت داده ها را به عنوان یک تفکر راهبردی دنبال نمائیم تا بتوان از داده به عنوان یک دارایی ارزشمند در سازمان خود استفاده کرد .