جزئیات  
عنوان مدیریت کیفیت داده (2)
نوع منبع اینفو پیک
گروه کیفیت داده
تاریخ انتشار 1395/12/6
خلاصه کیفیت پایین داده یکی از دلایل اصلی شکست تعداد زیادی از پروژهای فناوری اطلاعات است. سازمان هایی که نگران مشتریان ، سود و زیان ، کارکنان و آینده خود می باشند ، می بایست نگران کیفیت داده محیط کسب و کار خود باشند . داده با کیفیت بالا یک سرمایه ارزشمند است که می تواند افزایش سطح رضایت مشتریان ، بهبود درآمد و سودآوری را به دنبال داشته باشد و در نهایت به یک مزیت رقابتی استراتژیک تبدیل گردد .

 حجم ، سرعت و تنوع داده بگونه ای است که به جرات می توان ادعا کرد شاهد وجود داده در تمامی ابعاد محیط شخصی و کاری خود می باشیم . امروزه این پرسش مطرح نیست که آیا می توانیم این داده را دریافت کنیم ، سوال واقعی این است که آیا می توان به این داده اعتماد کرد ؟ آیا می توان از آن به عنوان سوخت موتور تصمیم گیری استفاده کرد ؟  آیا کیفیت داده بگونه ای هست که بتوان از آن در مسیر ایجاد بینش استفاده کرد ؟ آیا داده موجود در سازمان ما بگونه ای مدیریت می گردد که بتوان از آن به عنوان یک عامل توانمندساز جهت تامین اهداف کسب و کار استفاده کرد ؟  داده کامل ، صحیح و قابل اعتماد نظیر روغنی است که روغنکاری موتور کسب و کار شما را انجام خواهد داد . بدون آن ، فرآیندهای کسب و کار به درستی کار نخواهند کرد ، برنامه ها به درستی عمل نخواهند کرد و تصمیم گیرندگان مسیر صحیح خود را گم می کنند .
 افراد و کسب وکارها نمی توانند تصمیمات موثر مرتبط با خود و یا کسب و کار را بر اساس داده ناقص و گمراه کننده اتخاذ نمایند . برای تصمیم گیری به اطلاعاتی نیاز است که بتوان به آن اعتماد کرد هم از لحاظ صحت و هم از لحاظ به روز بودن ( correct and current ) . سالانه بالغ بر میلیاردها دلار هزینه کیفیت پایین و ضعیف داده در کسب و کارها می گردد ( منبع موسسه Data Warehousing ) . کیفیت پایین داده یکی از دلایل اصلی شکست تعداد زیادی از پروژهای فناوری اطلاعات است. سازمان هایی که نگران مشتریان ، سود و زیان ، کارکنان و آینده خود می باشند ، می بایست نگران کیفیت داده محیط کسب و کار باشند . داده با کیفیت بالا یک سرمایه ارزشمند است که می تواند افزایش سطح رضایت مشتریان ، بهبود درآمد و سودآوری را به دنبال داشته باشد و در نهایت به  یک مزیت رقابتی استراتژیک تبدیل گردد .

 چرخه حیات اطلاعات یک فرآیند خطی نیست   
در شکل 1 ، چرخه حیات اطلاعات نشان داده شده است . همانگونه که مشاهده می گردد این چرخه حیات یک فرآیند خطی نیست و بسیار تکراری است . با استفاده از روش های متعددی می توان بخشی از داده و یا مجموعه ای از اطلاعات را دریافت ، نگهداری ، استفاده و یا حذف کرد . در دنیای واقعی ، اطلاعات مشابه ممکن است  در بیش از یک مکان ذخیره گردد .

چرخه حیات اطلاعات یک فرآیند خطی نیست       
شکل 1 : چرخه حیات اطلاعات یک فرآیند خطی نیست

 نیاز به یک چارچوب مدیریت کیفیت اطلاعات 
برای مدیریت کیفیت داده به یک چارچوب مناسب نیاز خواهیم داشت تا بتوان با ایجاد یک تفکر سیستماتیک و برنامه ریزی صحیح یک پروژه مدیریت کیفیت داده را به سرانجام مطوب رساند. این چارچوب از عناصر مختلفی تشکیل می گردد که هر یک دارای جایگاه مختص به خود می باشند . چرخه حیات اطلاعات یکی از بازیگران اصلی در چارچوب مدیریت کیفیت داده است .  در شکل 2 یک چارچوب مدیریت کیفیت اطلاعات با هفت عنصر کلیدی نشان داده شده است . 
 
 چارچوب مدیریت کیفیت داده      
شکل 2 : چارچوب مدیریت کیفیت داده

عناصر هفت گانه چارچوب مدیریت کیفیت اطلاعات
چارچوب مدیریت کیفیت اطلاعات نشان داده شده در شکل 2 ، از عناصر مختلفی تشکیل شده است :
  •   چرا ( Why ) : اهداف استراتژیک و کسب و کار محور اصلی تمامی فعالیت ها و تصمیم گیری ها خواهد بود . چرا این اطلاعات برای کسب و کار مهم است ؟
  • چرخه حیات اطلاعات : برای مدیریت هر منبع ، لازم است با چرخه حیات آن آشنا شد . مدیریت صحیح یک منبع در طول حیات آن با هدف استفاده بهینه و مطلوب از آن یک باید است . چرخه حیات اطلاعات شامل شش مرحله است که در شکل 1 نشان داده شده است.
  •  عناصر اصلی : چهار عنصر کلیدی بر روی اطلاعات در زمان چرخه حیات آن تاثیر می گذارند . با طرح پرسش هایی تاثیر هر عنصر بر روی شش فاز چرخه حیات می بایست مشخص گردد.
    • چه داده ئی مورد علاقه کسب وکار است (what).
    • چگونه فعالیت ها و یا فرآیندها بر روی داده تاثیر می گذارند؟(How).
    • گروه ها، افراد ، دپارتمان ها و ... که  بر روی داده تاثیر می گذارند و از آن استفاده می کنند  (who) .
    • فرم ها ، برنامه ها ، بانک های اطلاعاتی ، فایل ها ، کد و یا رسانه های ذخیره سازی که مسئولیت ذخیره ، به اشتراک گذاشتن و یا عملیات بر روی داده را برعهده دارند . چگونه فناوری بر روی داده و چرخه حیات آن تاثیر می گذارد (How ).
  • ماتریس تعامل : تعامل بین هر یک از فازهای چرخه حیات اطلاعات و عناصر چهار گانه اصلی ( داده ، فرآیند ها ، افراد / سازمان ها ، فناوری )
  •  مکان (Where)  و زمان ( کی و چه مدت زمان ) : در چه مکانی رویداد محقق می گردد؟ چه زمانی اطلاعات قابل دسترس می باشند ؟ و چه مدت زمانی لازم است در دسترس باشند؟
  • عناصر تاثیرگذار گسترده : شاخص ها و پارامترهای تکمیلی که بر روی کیفیت اطلاعات تاثیر گذار هستند .
  • فرهنگ و محیط : مواردی که بر روی تمامی جنبه های کاری کیفیت اطلاعات تاثیرگذار می باشند.
شکل 3 ، جزئیات ماتریس تعامل به همراه برخی پرسش های نمونه را نشان می دهد . ماتریس تعامل ، پرسش هایی را در خصوص هر یک از مراحل چرخه حیات اطلاعات از منظر عناصر چهارگانه اصلی داده ، فرآیند ، افراد(سازمان) و فناوری مطرح می کند.

 جزئیات ماتریس تعامل -- پرسش های نمونه       
شکل 3 : جزئیات ماتریس تعامل -- پرسش های نمونه

   فابک - توئیتر   سایر توئیت ها